Ghi vội ở Hà Nội (2)

Suốt tuần vừa rồi, đoàn trường tôi họp liên miên với các trường đại học và viện nghiên cứu ở Hà Nội. Ngày nào cũng từ sáng đến tối; có hôm hơn 10h đêm mới về (vì đi hát karaoke với sinh viên). Mệt nhưng vui.

Đoàn từ San Jose sang có 5 người - Phó hiệu trưởng của trường lớn, Dean của trường khoa học và nghệ thuật ứng dụng bên trong trường lớn, Giám đốc trường công tác xã hội, một giảng viên khác trong khoa CTXH, và tôi. Ngoài chuyện là người Việt Nam, thì tôi cũng trẻ nhất đoàn - và đều cách những người còn lại ít nhất là 20 tuổi. Cho nên cũng hay xảy ra trường hợp là khi đoàn bước vào phòng làm việc với đoàn của trường từ phía VN, thì trừ khi đã gặp tôi lần trước, những người từ phía VN thường mặc định tôi là cô phiên dịch đi cùng hoặc một cương vị gì đó tương tự, chứ không phải tư cách một thành viên và đồng nghiệp trong đoàn Mỹ. Có khi họ bắt tay cả bốn người kia mà không bắt tay tôi. Cho đến khi hai bên chủ và khách đã yên vị, và phía chúng tôi giới thiệu từng người trong đoàn, trong đó tôi được giới thiệu là "giáo sư" hoặc "giảng viên" của trường đại học bên kia, thì phía VN mới "à", "trẻ quá chết chết"...

Tôi có chạnh lòng không? Mấy năm trước thì có thể là có một chút. Nhưng bây giờ thì nói thực là không - hoàn toàn không. Những điều này là những điều không cơ bản. Bạn được gọi bằng cái gì không quan trọng. Người ta có bắt tay bạn không không quan trọng. Người ta để bạn ngồi mâm nào trong các cuộc tiếp khách cũng không quan trọng. Cái quan trọng là bạn ở đây và những điều mà bạn sẽ làm. Cá nhân tôi thấy may mắn vì mình là một phần trong những thứ đang diễn ra ở VN với ngành công tác xã hội. Bằng cấp, chức vụ, vị trí, xuất thân không có nghĩa lý gì so với sản phẩm và cái tác động thực sự mà một người tạo ra. Và ngay cả lời nói cũng rẻ tiền nốt.